قدس آنلاین: در این روزها که مردم کشورمان با مشکلات فراوان ناشی از شیوع ویروس کرونا دست و پنجه نرم می‌کنند، بیش از گذشته نیازمند آرامش فکری و آسایش روانی و دور ماندن از استرس و فشارهای روحی هستند. در این میان امنیت شغلی و اطمینان خاطر از تأمین معیشت از اصلی‌ترین عوامل ارتقای سطح آرامش در میان خانواده‌هاست تا روزهای سخت قرنطینه را با فکری آسوده پشت سر بگذارند. این در حالی است که به‌رغم تلاش روز افزون معلمان برای بر زمین نماندن بار آموزش، بخش قابل توجهی از این قشر با موضوع عدم پرداخت حقوق و مزایا مواجه‌اند، به‌گونه‌ای که بر اساس گفته‌های آن‌ها علاوه بر آنکه حقوق معلمان خرید خدمت از مهرماه واریز نشده و معلمان آزاد (مدارس غیردولتی) نیز هنوز در انتظار پرداخت حقوق اسفندماه به سر می‌برند مدیران نیز از واریز نشدن حقوق فروردین ماه خبر داده‌اند.
گنگوزهی، کارشناس آموزشی می‌گوید: به معلمان خرید خدمت از همان ابتدای قرارداد وعده پرداخت بموقع حقوقشان داده نمی‌شود و حقوق آن‌ها هر چند ماه یک بار واریز می‌شود به همین دلیل ممکن است در این مدت حقوقی به آن‌ها پرداخت نشود، اما این به معنای محرومیت از حقوق در این چند ماه نیست.
اما معلم یکی از مدارس غیردولتی با ۱۵ سال سابقه معلمی در گفت‌وگو با ما می‌گوید: اگر از استخدام بگذریم، حقوق غیرمنصفانه پس از این همه سال تجربه بسیار رنج‌آور است. با توجه به بیمه کارگر محسوب می‌شویم با توجه به خدمتی که ارائه می‌دهیم معلم و در زمان حقوق و استفاده از امکانات نه کارگریم نه معلم! ولی یک معلم محسوب می‌شویم که چندین برابر یک کارگر باید در طول روز کار کنیم! از احترام و ارزش که دیگر هیچ خبری نیست! اسفندماه حقوق نگرفته‌ام! مدیر مانند یک زیردست با ما رفتار و مدام خاطرنشان می‌کند اگر از این حقوق و شرایط راضی نیستید بفرمایید تا فرد دیگری بیاید و همواره از سوی مدیران تهدید به بیکاری می‌شویم.
وی ادامه می‌دهد: با شیوع ویروس کرونا و تعطیلی مدارس از ابتدای فروردین حقوق نگرفته‌ام. بیشتر معلمان آزاد تا پایان اردیبهشت قرارداد دارند با این حال از ۱۶ فروردین تعدیل نیرو و به مدت زمان نامعلومی بیکار شده‌اند.
معاون یک مجتمع آموزشی نیز که از ۱۶ فروردین ماه تعداد زیادی از نیروهای خود را تعدیل کرده در گفت‌وگو با می‌گوید: قطعاً اگر اقدامی انجام شده حتماً زیر نظر وزارت آموزش و پرورش بوده و این اتفاق بدون دستورعمل نیفتاده است. با این حال من تصمیم‌گیرنده نیستم و نمی‌توانم در این خصوص اظهارنظر کنم. این مدرسه تعاونی است و هیئت مدیره در این خصوص تصمیم می‌گیرد؛ می‌توانید اطلاعات را از آن‌ها دریافت کنید.
یکی از معاونان این مجتمع آموزشی واقع در منطقه ۲ تهران در پاسخ به تماس تلفنی ما در خصوص تعدیل نیروهای این مجتمع آموزشی می‌گوید: بحرانی در جامعه اتفاق افتاده و همه ضررش را می‌بینند. وقتی دولت تعطیل می‌کند، معلم، ناظم و دفتردار هم تعطیل می‌شوند و این اتفاق جایی برای پرسش و پاسخ ندارد. وی سپس با گفتن این موضوع که نمی‌تواند اطلاعاتی در این خصوص به ما بدهد و باید با اعضای هیئت امنای مراکز به صورت حضوری گفت و گو کنید، ادامه مکالمه را ناتمام گذاشت و تلفن را قطع کرد!
پرداخت نکردن حقوق برخلاف شرع و قانون است
اما محمد قمی، عضو کمیسیون آموزش مجلس شورای اسلامی در خصوص وضعیت حقوق معلمان آزاد و خرید خدمتی در روزهای کرونایی می‌گوید: این معلمان جزو نیروهای آزاد آموزش و پرورش محسوب می‌شوند که طرف قرارداد آن‌ها مجتمع‌های آموزشی و مدارس غیردولتی هستند و متأسفانه آموزش و پرورش تعهدی نسبت به آن‌ها ندارد، اما باید بر عملکرد مدارس نظارت داشته باشد تا حقوق این قشر تحصیلکرده مظلوم و زحمتکش ضایع نشود.
وی ادامه می‌دهد: از یک سو مدارس غیردولتی ابتدای سال که دانش‌آموزان را ثبت‌نام کرده‌اند از اولیا هزینه یک سال تحصیلی را دریافت کرده‌اند و اکنون که به دلیل شیوع کرونا مدارس تعطیل و آموزش‌ها غیرحضوری است هزینه آموزش را پس نمی‌دهند، از سوی دیگر نیز با معلمان آزاد و یا خرید خدمتی به مدت یک سال تحصیلی قرارداد بسته‌اند و باید تا پایان سال تحصیلی حقوق آن‌ها را پرداخت کنند و پرداخت نکردن حقوق این معلم‌ها برخلاف شرع و قانون است و تخلف محسوب می‌شود، بنابراین وزارت آموزش و پرورش موظف است به این وضعیت رسیدگی کند.
به گفته وی با اینکه مجتمع‌های آموزشی و مدارس غیردولتی شرایط استخدام این معلمان را فراهم می‌کنند ضرورت دارد نظارت‌هایی برای پرداخت حقوق بیش از ۴۰ هزار معلم آزاد اعم از خرید خدمت و قراردادی در اقصی نقاط کشور به‌صورت مستمر از سوی وزارت آموزش و پرورش وجود داشته باشد تا این قشر زحمتکش در این شرایط دشوار که به دلیل شیوع ویروس کرونا به جامعه تحمیل شده، با مشکل مواجه نشوند و حقوق آن‌ها از سوی مجتمع‌های آموزشی و مدارس غیردولتی پرداخت شود.
پیامدهای معلمی آزاد و سوءاستفاده مجتمع‌های آموزشی
مهدی بهلولی، کارشناس آموزش و پرورش نیز با انتقاد از وضعیت شغلی و حقوقی معلمان آزاد شاغل در مدارس غیردولتی به‌ویژه در این روزها می‌گوید: به لحاظ شرعی و اخلاقی مدارس و مجتمع‌های آموزشی باید حقوق این معلم‌ها را طبق قرارداد و تا پایان سال تحصیلی پرداخت کنند.
وی با انتقاد از عملکرد آموزش و پرورش به عنوان مسبب اصلی این نوع قراردادها در مجتمع‌های آموزشی و مدارس غیردولتی می‌افزاید: در چند سال گذشته، هر سال حدود ۴۰ تا ۵۰ هزار نیرو از آموزش و پرورش بازنشسته شده‌اند و به جای آن ۵ تا ۱۰ هزار نفر از طریق دانشگاه فرهنگیان و یا به ندرت استخدام رسمی از طریق آزمون، به آموزش و پرورش به عنوان نیروی رسمی وارد شده‌اند. مشخص است این رویکرد، به کمبود نیروی انسانی در آموزش و پرورش می‌انجامد و همین طور هم شده است. به طور حتم می‌توان گفت این کمبود نیرو، کاملاً دانسته انجام گرفته و می‌گیرد. آموزش و پرورش به طور جدی به دنبال کم کردن از نیروهای رسمی خود و به کارگیری هر چه بیشتر از نیروهای خرید خدمتی، حق‌التدریس و آزاد و... است که در جهان به این رویکرد، حرفه‌ای‌گری‌زدایی یا آماتوریسم می‌گویند و تاوان آن را معلم‌های آزاد در شرایطی نظیر شیوع ویروس کرونا می‌پردازند.
وی ادامه می‌دهد: حرفه‌ای گری‌زدایی یا آماتوریسم یعنی استفاده از نیروهای غیررسمی با استخدام موقت؛ کاری که در برخی کشورهای دیگر جهان همانند آمریکا هم اجرا می‌شود و در برابر آن سرمشق آموزشی کشوری همچون فنلاند قرار می‌گیرد که بر دانشگاه فرهنگیان و دوره‌های پرورش آموزگار کیفی تأکید دارد. حرفه‌ای‌گری‌زدایی، دانشگاه فرهنگیان را از بین می‌برد یا به‌شدت کوچک می‌کند. این رویکرد بر این باور است که نیرو و در اینجا یعنی آموزگار غیررسمی بهتر از نیروی رسمی کار می‌کند و بهتر می‌تواند مدیریت شود تا آنچه از او خواسته شود را بی‌کم و کاست انجام دهد.
این کارشناس آموزشی می‌گوید: نیروی غیررسمی حقوق کمتری می‌گیرد، بیمه کامل ندارد، به دنبال کار صنفی و اعتراض به شرایط بد کاری و تقویت جامعه مدنی نمی‌رود و اگر هم رفت سال بعد با او قرارداد کاری بسته نمی‌شود و روی هم رفته می‌توان گفت سر به راه‌تر و کار با وی آسان‌تر است و موجب صرفه‌جویی اقتصادی هم می‌شود. رویکرد کوچک‌سازی دولت نیز به کمک حرفه‌ای‌گری‌زدایی می‌آید و موجب جلوگیری از استخدام نیروی رسمی می‌شود.
وی می‌افزاید: نکته مهم البته پیامدهای منفی این رویکرد است. نگاهی به تجربه‌های کامیاب جهانی، همانند آنچه در آموزش کشورهای اسکاندیناوی و به‌ویژه فنلاند می‌گذرد نشان می‌دهد یکی از برجسته‌ترین سازه‌های کامیابی آن‌ها، وجود دانشگاه پرورش آموزگار و برگزاری دوره‌های ضمن خدمت باکیفیت است. به سخن دیگر، نه حرفه‌ای‌گری‌زدایی بلکه تأکید بر حرفه‌ای‌گری و ایجاد امنیت شغلی موجب پیشرفت کار آموزشی این کشورها شده است.
به گفته بهلولی متأسفانه اکنون سال‌هاست مدیریت آموزش و پرورش ایران، چشم و گوش خود را بر تجربه‌های کامیاب جهان آموزش بسته است، اما اکنون وقت آن رسیده که هیئت دولت و مدیریت کلان کشور در برخورد خود با نهاد آموزش و پرورش، اقتصاد آموزش و پرورش و مدیریت نیروی انسانی، بازنگری جدی کنند و نسخه‌های شکست خورده‌ای همچون «هرچه و هرجا دولت کوچک‌تر باشد کارآمدی بیشتردارد» را کنار بگذارند و به حرفه معلمی که پرورش‌دهنده نسل فردای جامعه است، آن‌گونه که باید اهمیت دهند و امنیت شغلی را برای این قشر فراهم کنند.
انتهای پیام/
نظر شما